“BOERENLEVEN IN WANROIJ”.
Zondag 17 oktober 2004 in het Wapen van Wanroij. (foto’s en een film van deze dag staan onder de tekst).
Na de succesvolle eerste tentoonstelling van de Heemkundevereniging met als onderwerp de gouden paren, werd gezocht naar een nieuw item, waarop we ons zouden gaan richten. Omdat 2003 was uitgeroepen als het jaar van de boerderij, kwam vrij spoedig het idee om een aantal boerderijen en het boerenleven in Wanroij als onderwerp voor het volgende project te kiezen. Om alle leden hieraan mee te laten doen werd het project in drieën gesplitst.
Groep 1
Er zijn gegevens verzameld over de melkvoorziening in Wanroij, de voormalige melkfabriek en gegevens van de fok- en controlevereniging. Daarnaast zijn een groot aantal foto’s geëxposeerd van al lang afgebroken boerderijen.
De volgende gegevens zijn verzameld. Daarbij is de bron vermeld:
Afgebroken boerderijen: foto’s van: CD WAC
verzameling van Janus v.d.Zanden
boek Oud Wanroij
vroegere bewoners
Veehouderij Wanroij: statuten en notulen 1916-1990 fok en controle ver. en
stierhouderij St.Petrus
archief Veehouderij en KI museum Beers
landbouwtellingen CBS
gegevens LEI
gegevens Landbouw Universiteit Wageningen
materiaal van veehouders
Melken en melkfabriek: archief Boerenbond Deurne
oude perspublicaties
foto’s ontvangen van diverse personen
recente foto’s van nieuwe melkmethodes
interview Vic Miedema
Historie boerenbond Wanroij: archief Deurne
jaarverslagen Boerenbond Wanroij
foto’s ontvangen van diverse personen
krantenknipsels
oude publicaties van ZLTO
Andere bronnen:
Crijns en Kriellaars:Gemengd landbouwbedrijf op de zandgronden in Noord-Brabant
1886-1930
Ulrich Neuhaus: Melk de witte levensbron
Alfred van Dijk:De boer de koe en onze zuivelindustrie
Gerard Rutte:De kracht van melk
De foto’s van de afgebroken boerderijen zijn op borden tentoongesteld. De andere stukken zijn in de van de parochie geleende vitrines uitgestald. De belangstelling voor beiden was erg groot.
Groep 2
Deze groep zou de boer op gaan en gesprekken voeren met huidige en of vroegere bewoners om verhalen en foto’s te verzamelen over de boerderij en de bewoners daarvan. Acht personen, in groepjes van twee, hebben deze gesprekken gevoerd.
Tevens werd door een viertal personen het archief in Grave bezocht. Uit het bevolkingsregister van Wanroij werden de opeenvolgende bewoners opgezocht en kopieën gemaakt van de relevante bladzijden. De gegevens uit het bevolkingsregister zijn vervolgens in een bestand in de computer gebracht en met behulp van lijnen is aangegeven wie de opeenvolgende hoofdbewoners waren.
Met het Wapen van Wanroij werden afspraken gemaakt voor oktober 2004. De datum lag nu vast alle groepen konden zich daarop gaan richten. Besloten werd weer gebruik te maken van de borden van de fotoclub. Bij de parochie werden vitrines gereserveerd en ook het gebruik van de publicatieboden van de Lookant werd vastgelegd.
Groep 3
De bedoeling van deze groep was de gekozen boerderijen “op de kaart te zetten”. Dus zowel topografisch als kadastraal te laten zien waar ze gelegen zijn in Wanroij. Tijdgebrek en inzet en hulp aan de andere groepen heeft ervoor gezorgd dat niet alle kaarten die van tevoren als mooi en nuttig voor de expositie werden geacht op die dag aanwezig waren. Wel was gezorgd voor een aantal grote topografische kaarten van Wanroij van de jaren 1840 (2 verschillende), 1891, 1925 en 2004. Deze kaarten trokken met name veel belangstelling omdat alle huizen die er in die jaren stonden, duidelijk op waren te vinden. Verder heeft groep 3 van iedere boerderij voor een topografisch kaartje op het bord gezorgd zodat duidelijk was waar deze boerderij gelegen was. Verder was van iedere boerderij een luchtfoto aanwezig van meestal 2001. Deze waren ter beschikking gesteld door de gemeente Sint Anthonis.
Het boek
In diverse bijeenkomsten, zowel per deelproject, als gezamenlijk, werd de voortgang besproken.
Een punt dat daarbij al spoedig aan de orde kwam was het maken van een publicatie.
De vraag daarnaar was er reeds bij de tentoonstelling over de gouden paren. Door onzekerheid over te maken kosten (de vereniging bestond nog maar een paar maanden) maar vooral tijdgebrek, kwam het er toen niet van om e.e.a. in een publicatie samen te vatten.
Door de verschuiving naar het najaar was er deze keer meer tijd. Ook waren meer leden betrokken bij het geheel en werd besloten naast de tentoonstelling ook een publicatie uit te brengen. Een paar leden gingen op pad om middels het verkrijgen van subsidies het punt van kosten/risico op te lossen. Dit lukte hen zeer goed. De verhalen van de verschillende boerderijen, de verslagen van de buurtgesprekken en de foto’s werden verzameld en tot een geheel samengesmeed. Met de drukker werden afspraken gemaakt en ruim een maand voor de tentoonstelling lag het geheel bij de drukker.
Algemeen
Als aanvulling van het geheel bood Jan Arts aan om zijn verzameling rond communie en religie ten toon te stellen.
Alle gescande foto’s werden in twee formaten afgedrukt en door leden van onderschriften voorzien. Kopieën van bouw- en hinderwetvergunningen werden verzameld. De verhaaltjes en de bewonerslijsten werden op gekleurd papier geprint.
Zaterdagmiddag 16 oktober was het een drukte van belang in de grote zaal van het Wapen. De fotoclub plaatste de borden, de vitrines werden aangevoerd, oude gereedschappen etc. binnengebracht. Jan Arts richtte zijn omvangrijke stand in, vlaggen werden opgehangen, kabels langs het plafond geleid, de fiets met melkbussen in de hal plaatsen, het kopieerapparaat halen etc. etc..
Zodra de eerste borden stonden kon het grote speldenprikken weer beginnen. Systematisch werden de borden ingericht, te beginnen bij het Broek en te eindigen bij de Verlorenhoek.
Na een uurtje of vier sjouwen en zwoegen, met tussen door een kop koffie, stond het er allemaal en kon de laatste hand aan de inrichting worden gelegd. Nog een onderschriftje bijvoegen, nog wat recht hangen, de melkbussen voor de vrijwillige bijdrage bij de uitgangen plaatsen en klaar stond alles voor de dag van morgen.
Nog werd kort de gang van zaken voor zondag uitgelegd, de taken verdeeld en de nieuwe publicatie uitgereikt.
In het voorafgaande weken was er ruime aandacht gegeven aan de tentoonstelling. Zowel in het Wanroijs Nieuws als in regionale kranten. Een aantal weken achter elkaar werden korte artikelen over de deelonderwerpen geplaatst.
Zondag 10.00 uur was iedereen weer paraat en kon men, allemaal voorzien van een naambadge, de bezoekers ontvangen. Die kwamen snel. Kwart over tien de eerste en spoedig werd het aardig druk.
Deze drukte bleef zo de gehele dag. Gelukkig was de zaal groot genoeg en de tentoonstelling ruim opgezet, zodat er nergens een opstopping ontstond. Veel mensen bleven om met elkaar te praten en spoedig heerste er een sfeer van een reünie. Iedereen werd bij binnenkomst ontvangen en verzocht een handtekening te zetten. Zo kregen we een goede indruk van het aantal bezoekers. Op het einde van de middag kwam de teller op 657. Met de medewerkers daarbij, een kleine 700. Ook deze keer een groot succes. Zo ook wat de verkoop van de boeken betreft. Op de eerste dag werden er in totaal 270 van de 400 verkocht. Volgens hen die de bezoekers ontvingen kwam ongeveer een kwart van buiten Wanroij.
Alom werd zeer waarderend gesproken over de inhoud van de tentoonstelling, het boek over het Boerenleven in Wanroij, de goede opzet en de gezellige sfeer.
De verkoop van de 400 gedrukte boeken verliep zeer voorspoedig. Ze waren binnen een paar weken uitverkocht. De 30 extra exemplaren die de drukker nog had liggen en die in november nog in de verkoop kwamen waren ook binnen een paar dagen weg. Een mooi succes! (aanvulling, het boek is inmiddels weer te koop!).
Hieronder een filmpje en een aantal foto’s van deze dag. Klik op een foto om deze te vergroten.
