Moord in de zuivelfabriek (1931)

In 1907 werden de landbouwers van Noord-Brabant in een krantenartikel uitgenodigd om het kleine maar welvarende Wanroij te bezoeken “met zijn vruchtbare weiden en akkers, met zijn rijken veestapel”.Een jaar eerder was daar de coöperatieve stoomzuivelfabriek Sint Cornelius opgericht en op 1 februari 1907 geopend; bouwkosten 32.000 gulden. Eerst was ongeveer de helft van de wanroijse boeren lid met een aantal van 400 koeien. De wekelijkse productie van van de fabriek bedroeg 2000 pond boter. De directeur werd Lieuwe van der Vleugel.

Op 18 april 1931 werd deze directeur vermoord. Zoals blijkt uit de beschrijving van het proces in dagblad “Het Huisgezin” werd er in december 1931 een verdachte voorgeleid bij de rechtbank in Den Bosch. Het was de neef van het slachtoffer, 22 jaar oud en wordt omschreven als “een schrale lange jongen die onverschillig de rechtszaal betrad”. Hij werd er van beschuldigd de directeur, zijn oom, van het leven te hebben beroofd door hem met een ijzeren staaf op het hoofd te slaan, met petroleum te overgieten en hem daarna in brand te steken. Als gevolg van de brandwonden overleed L. van der Vleugel enkele dagen later. Het enige wat hij in de tussentijd nog kon zeggen was dat hij niet wist wat er gebeurd was. Volgens geruchten, zo meld het dagblad “stond verdachte in verhouding tot de echtgenoote van de verslagene”.

Voor de rechtbank stond het een uur voor aanvang van het proces al vol met mensen. Ook waren er 22 getuigen opgeroepen, waarvan de meesten uit Wanroij. Daar waren bij de veldwachter, de huisdokter, de dienstmeid, bestuursleden van de fabriek, de burgemeester etc. Volgens het krantenartikel dat verslag doet van de rechtszaak hadden de getuigen in de wachtkamer “gemoedelijk de tijd doorgebracht met kaarten”. De hele levenswandel van de verdachte werd besproken en iedereen was positief over hem en niemand kon geloven dat hij de dader was. Ook de vrouw van de vermoorde directeur werd als getuige opgeroepen doch zij weigerde een verklaring af te leggen. Uiteindelijk werd de zaak uitgesteld om de “geestvermogens van den verdachte” te onderzoeken.

Uit de archieven is niet helemaal duidelijk geworden wat de uitspraak werd. Volgens overlevering werd de verdachte vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs en vertrok hij naar België.LAATSTE UPDATE (JULI 2010): Er is een krantenbericht opgedoken uit de Telegraaf van 28 februari 1933 waarin wordt gemeld dat de neef zowel bij de rechtbank als in hoger beroep bij het Gerechtshof in Den Bosch is vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs. Bij de rechtbank werd nog een straf van 4 jaar geeist, in hoger beroep bij het gerechtshof werd twee jaar geeist, maar de verdacht werd dus beide malen vrijgesproken (zie krantenbericht onder bij de foto’s).

Opvolger van de directeur werd zijn broer Teije van der Vleugel die later werd opgevolgd door Vic. Miedema uit Sint Anthonis. In 1949 was de fabriek te verouderd om de concurrentie met anderen aan te kunnen gaan. Er werd gefuseerd met de melkfabriek in Rijkevoort.De fabriek werd verkocht aan de boerenbond die er een veevoederfabriek begon. Op diezelfde plaats waar toen de stoomzuivelfabriek stond staat nu de grote toren van de boerenbond die zo beeldbepalend is voor Wanroij.

Hieronder o.a. een foto van de vermoorde Lieuwe van der Vleugel en foto’s van de toenmalige zuivelfabriek.